Lage-rugpijn vormt wereldwijd een belangrijke oorzaak van invaliditeit. Hoewel de meeste rugpijnepisodes een gunstige prognose hebben, waarbij de rugklachten binnen de eerste zes tot twaalf weken aanzienlijk verbeteren, kan het terugkerende karakter behoorlijk frustrerend zijn. Van alle gevallen van acute lag rugpijn is circa 95% aspecifiek. Dit wil zeggen dat er geen directe lichamelijke oorzaak voor gevonden kan worden. In <5% van de gevallen is er sprake van specifieke lage-rugklachten en kan wel een lichamelijk oorzaak gevonden worden, bijvoorbeeld een hernia van een tussenwervelschijf, (osteoporotische) wervelfracturen, maligniteit, ziekte van Bechterew, ernstige vormen van kanaalstenose of spondylolistheses (wervelafglijding) [1]. Wanneer de klachten langer dan 12 weken aanhouden is er sprake van chronische lage rugpijn. Vooral bij deze groep bestaan er misvattingen over lage rugpijn waardoor klachten en beperkingen in stand worden gehouden. Veel van deze misvattingen blijven voortbestaan door onze directe omgeving (familie en vrienden) en zorgverleners. Hieronder worden de meest voorkomende misvattingen besproken en ontkracht:
Misvatting #1 - De (lage)rug is kwetsbaar en zwak: Deze veel voorkomende misvatting hoor je bijna dagelijks en gaat gepaard met overdreven veiligheidsgedrag. ‘Pas op voor je rug’, ‘Til altijd vanuit je benen!’ of ‘zo verrek je je rug nog’. Deze misvatting wordt versterkt wanneer je afhankelijk wordt van een zorgverleners om bijvoorbeeld ‘je wervelkolom en/of bekken weer recht te laten zetten’ of wanneer gezegd wordt dat een wervel scheef staat en terug op zijn plaats gemanipuleerd moet worden. In veel gevallen wordt de rug overmatig beschermd en ontlast waardoor bij belasting juist eerder een overbelasting kan ontstaan met hevige pijnklachten als gevolg. Er zijn maar enkele specifieke situaties waarin het wel geïndiceerd is om de rug extra te beschermen (zoals bij een instabiele wervelbreuk). De wervelkolom, spieren, pezen en ligamenten waaruit de rug is opgebouwd zijn ontzettend sterk en flexibel. De rug is gemaakt om veel te bewegen, kan niet zomaar scheef gaan staan en kan veel belasting aan [2].
Misvatting #2 – Er dient een foto (MRI of röntgen) gemaakt te worden om te zien wat er ‘mis’ is met mijn rug: Aangezien er in 95% van de gevallen sprake is van aspecifieke lage-rugpijn is er meestal ook geen beeldvorming nodig. Bij deze 95% zullen namelijk geen directe oorzaken gevonden worden voor de rugpijn en biedt dit dus ook geen meerwaarde. Beeldvormend onderzoek is alleen nodig bij ernstige oorzaken van rugpijn (bv. osteoporotische breuk of maligniteit), of indien er sprake is van een hernia waarbij een operatie wordt overwogen [2]. Onderzoek laat zien dat er maar bij 0,7% sprake is van een maligniteit, 0,01% een spinale infectie en 0,04% een cauda-equinasyndroom. MRI wordt desondanks vaker ingezet om patiënten gerust te stellen. Tevens is een groot nadeel dat de relatie tussen afwijkingen op MRI en rugpijn erg zwak zijn, dit maakt het moeilijk te voorspellen of de afwijking ook daadwerkelijk de oorzaak van de rugpijn is. Er is namelijk gebleken dat bij personen ouder dan 60 jaar zonder rugpijnklachten er in 36% van de gevallen sprake is van een discushernia, in 21% van spinale stenose (vernauwingen) en in meer dan 90% van discusdegeneratie (slijtage/artrose) [3]. Deze bevindingen wekken onnodige ongerustheid op en kunnen leiden tot excessieve focus op klachten of bewegingsangst. Dit soort gedragingen verhogen vervolgens weer de kans op het ontstaan van chronische rugpijnklachten. Pijn staat niet gelijk aan fysieke beschadigingen of de ernst hiervan. De aanwezigheid van pijn en de intensiteit hiervan komt tot stand door een complexe wisselwerking tussen fysieke, psychische en sociale factoren.
Misvatting #3 – Mijn rug doet enorm veel pijn en zal ‘nooit’ meer beter worden: Lage rugklachten kunnen hevig en beangstigend zijn waardoor patiënten angstig zijn voor serieuze beschadigingen. Vrijwel iedereen ervaart ergens in zijn/haar leven een episode van lage-rugpijn en zal zoals al eerder is benoemd grotendeels herstellen binnen zes tot twaalf weken. Lage-rugklachten komen vaak voor en komen regelmatig terug maar zijn maar in uitzonderlijke gevallen ernstig. Desondanks zijn patiënten met lage-rugpijn vaak voorzichtig bij het hervatten van dagelijkse activiteiten zoals werk, sport en hobby’s. Onderzoek laat duidelijk zien dat actief blijven, het hervatten van dagelijkse activiteiten en hobby’s juist belangrijk is om weer volledig te herstellen. Het hervatten van deze activiteiten zal er niet voor zorgen dat de rugpijn aanwezig zal blijven. Focus er juist op om je rug op een verstandige manier te belasten en de tolerantie (belastbaarheid) voor activiteiten als buigen, tillen en draaien geleidelijk op te bouwen [2].
Misvatting #4 – Bewegen zal mijn pijnklachten verergeren: Voorheen werd voor lage-rugpijn frequent lange periodes van bedrust voorgeschreven. Inmiddels is bekend dat patiënten die actief blijven desondanks de pijn, op lange termijn minder beperkt zijn. Hoe langer iemand passief is, hoe erger de pijn en hoe beperkter terugkeer naar werk blijkt te zijn. Het is echter belangrijk om niet louter door pijn heen te bewegen en een balans tussen activiteit en passiviteit te vinden. In het begin van een acute rugpijn episode zullen bewegingen die provoceren (vaak zijn dit bukken, draaien en tillen) in mindere maten gedaan worden. Vervolgens kan geleidelijk aan weer opgebouwd worden binnen deze bewegingen. Ook al kan te vroeg excessieve bewegen de rug overbelasten en resulteren in een toename van de pijn, het is belangrijk om in beweging te zijn zodat pijn en beperkingen weer afnemen. Beweging vormt in dit geval het beste medicijn [2].
Concluderend kan gesteld worden dat het in de meeste gevallen veilig is om te bewegen met lage-rugklachten. Neem bij aanhoudende klachten contact op met een van onze fysiotherapeuten. Klik hier om een afspraak te maken.
Bibliografie
[1]
E. Vandyck, „Lage rugpijn, een overzicht van preventie en actieve reavalidatie,” Physiotutors, 14 December 2021. [Online]. Available: https://www.physiotutors.com/nl/lage-rugpijn-een-overzicht-van-preventie-en-actieve-revalidatie/. [Geopend 27 Februari 2022].
[2]
D. Yeo, „Back to the Truth: Six Common Myths About Low Back Pain Explained,” Physiotas, z.d. . [Online]. Available: http://physiotas.com.au/six-myths-low-back-pain-explained/. [Geopend 28 Februari 2022].
[3]
E. Schepper, „MRI-diagnostiek bij rugpijn,” Huisarts & wetenschap, vol. 57, nr. 3, p. 136, 2014.